Fondant figuren

Bij het maken van taarten draait het niet alleen om de smaak, maar ook om de presentatie. Fondant figuren vormen een artistieke manier om taarten en gebak te versieren. Je kunt voor veel verschillende gelegenheden figuren maken. Denk hierbij aan verjaardagen, babyshowers, bruiloften of jubilea. De mogelijkheden wat betreft de figuren zijn eindeloos. Wil je een beestenboel maken? Mooie strikjes? Vormen zoals vierkanten, rondjes en sterren? Het is allemaal mogelijk.

Het doel van dit artikel is een uitgebreide handleiding bieden voor het maken van fondant figuren, ongeacht of je net begint of al langer bezig bent met bakken. Ik zal het proces stap voor stap doorlopen. Beginnend bij de benodigdheden, naar stappenplannen voor specifieke figuren en oplossingen van veelvoorkomende problemen.

Stap 1: Benodigdheden

Voordat je fondant figuren gaat maken, is het van belang om over de juiste materialen en gereedschappen te beschikken. Wat je precies nodig hebt, zal ik hieronder vertellen.

Fondant

Als eerste heb je fondant nodig. Dit is een zachte, kneedbare suikerpasta die wordt gebruikt om taarten te bekleden en te decoreren. Het is te verkrijgen in verschillende kleuren en texturen, bijvoorbeeld extra stretchy. Uiteraard kun je er ook voor kiezen om zelf de fondant te mixen met voedingskleurstoffen.

Kleurstoffen

Om je fondant figuren aan te passen aan het thema of de kleuren van de taart, heb je kleurstoffen nodig. Dit kan vloeibaar, gel of in poedervorm zijn. Met slechts één tot enkele druppels, heb je de meest prachtige kleuren.

Modelleringsgereedschappen

Modelleringsgereedschappen helpen bij het vormgeven en detailleren van fondant figuren. Een basisset bestaat uit spatels van verschillende vormen en maten, ball tools, uitstekers en eventuele rolstokken. Hiermee kun je fondant vormen, insnijden en er textuur aan geven.

Rolstok/deegroller

Een rolstok of deegroller is van belang voor het uitrollen van fondant. Kies voor een rolstok met een glad oppervlak. Hiermee voorkom je dat het fondant eraan blijft plakken. Het is ook aan te raden om te bekijken of het groot genoeg is voor de grootte van je figuren.

Uitstekers

Met uitstekers kun je snel en makkelijk vormen maken uit fondant. Je hebt ze in allerlei soorten, vormen en formaten. Zo heb je letters, cijfers, dieren, vormen en meer.

Extra decoraties

Om je fondant nog een extra touch te geven, kun je decoraties toevoegen zoals eetbare glitters, parels of glansspray. Deze decoraties geven nog een extra dimensie aan je figuren.

Kwasten (optioneel)

Kwatsen zijn handig bij het aanbrengen van eetbare verf, glanssprays of poedersuiker op je fondant figuren. Kies voor kwasten van goede kwaliteit met zachte haren die geen strepen achterlaten.

Siliconen bakmat (optioneel)

Als laatste kun je een siliconen bakmat gebruiken. Dit kan dienen als een gladde en niet klevend oppervlak waarop je fondant uit kunt rollen en vormt kunt geven.

Stap 2: Basisvaardigheden

Het is belangrijk om de basisvaardigheden te beheersen voordat je met fondant kunt werken. Hieronder geef ik je een aantal technieken en tips die je op weg kunnen helpen.

Kneden

Om te beginnen is het kneden van fondant tot een zachte en soepele bal van belang. Dit helpt om stijfheid te verminderen en het maakt de fondant makkelijker om te vormen. Vermijd overmatig kneden, want dit kan leiden tot uitdroging.

Rollen

Gebruik een rolstok of deegroller om het fondant gelijkmatig uit te rollen tot de gewenste dikte. Begin in het midden van het fondant en rol naar buiten toe in alle richtingen. Draai het fondant regelmatig. Hiermee voorkom je dat het blijft kleven aan het werkoppervlak. Is het fondant te plakkerig? Strooi dan poedersuiker op het werkoppervlak, de deegroller of het fondant.

Vormgeven

Zodra het fondant uitgerold is, gebruik je uitstekers, modelleringsgereedschappen of je handen om de gewenste vormen te komen. Geduld en nauwkeurigheid is hierbij van belang, met name bij gedetailleerde figuren. Experimenteer met verschillende technieken, zoals vouwen, snijden en drukken.

Consistentie behouden

Fondant kan snel uitdrogen als het wordt blootgesteld aan lucht. Het is daarom belangrijk dat je de juiste consistentie behoudt. Bedek het fondant dat je niet gebruikt met plasticfolie of een vochtige doek.

Stap 3: Modelleren van eenvoudige figuren

Het modelleren van eenvoudige fondant figuren is een goede manier om te oefenen. Hieronder zal ik een aantal stapsgewijze instructies geven voor verschillende figuren die je kunt maken.

Bloemen

Rozen

  • Begin met het vormen van een klein balletje fondant voor het midden van de roos.
  • Rol kleine stukjes fondant uit tot lange stroken voor de bloemblaadjes.
  • Wikkel de stroken om het hart van de roos, maar laat de uiteinden subtiel uitlopen voor een natuurlijk uiterlijk.
  • Om de roos voller te maken, kun je nog meer bloemblaadjes toevoegen.
  • Gebruik een balgereedschap om de bloemblaadjes te vormen en textuur toe te voegen.

Madelief

  • Maak een klein balletje fondant voor het midden van de madelief.
  • Rol wit fondant uit en snijd kleine bloemblaadjes. Dit kan met een bloemen uitsteker.
  • Plaats de bloemblaadjes rond het hart van de bloem. Laat ze overlappen als je een volle bloem wilt creëren.
  • Gebruik balgereedschap om het hart van de bloem te vormen en de bloemblaadjes naar buiten te duwen.

Margriet

  • Maak een klein balletje fondant voor het midden van de margriet.
  • Snijd kleine stroken uit wit fondant.
  • Maak inkepingen langs de randen om bloemblaadjes te creëren.
  • Plaats de blaadjes rond het hart van de bloem.
  • Laat ze overlappen in een cirkelvormige patroon.
  • Gebruik een balgereedschap om het hart van de bloem te vormen en de bloemblaadjes te benadrukken.

Bladeren

  • Zorg ervoor dat je een geschikte hoeveelheid groen fondant hebt en kneed deze soepel en elastisch.
  • Als je voor een specifieke tint groen gaat, kun je kleurstof toevoegen.
  • Bestrooi het werkoppervlak met poedersuiker. 
  • Rol het fondant uit met een deegroller tot de gewenste dikte. Vaak is dit tussen de 1 en 3 millimeter. 
  • Gebruik blad uitstekers van verschillende maten en vormen om bladeren uit het fondant te snijden.
  • Heb je geen uitstekers? Dan kun je een scherp mes gebruiken.
  • Druk de uitsteker stevig in het fondant. 
  • Beweeg hem voorzichtig heen en weer om de bladvorm volledig uit te snijden.
  • Herhaal dit totdat je de gewenste hoeveelheid balderen hebt.
  • Geef de bladeren een natuurlijke uitstraling door textuur toe te voegen aan de randen en het oppervlak. Gebruik hiervoor balgereedschap of een tandenstoker.
  • Maak kleine inkepingen en aderen in voor een realistische uitstraling.
  • Laat de bladeren nu drogen op een schoon en plat oppervlak. 

Dieren 

Hond of kat

  • Begin met het vormen van het lichaam van de hond of kat door een bolletje fondant te vormen.
  • Druk deze vervolgens plat.
  • Maak aparte stukken fondant voor de kop, poten en staart.
  • De kop vorm je door een kleinere bol fondant te maken en deze voorzichtig te vormen tot een hoofd met snuit.
  • Bevestig deze aan het lichaam. Dit kan met eetbare lijm.
  • Vorm dan vier pootjes en een staart door dunne stukken fondant uit te rollen en te bevestigen aan het lichaam.
  • Voeg details toe aan het gezicht, zoals ogen, oren en een mond. Dit doe je door kleine stukje fondant te vormen.
  • Gebruik balgereedschap of een tandenstoker voor textuur en details, zoals de vacht.

Vlinder

  • Vorm het lichaam van de vlinder door een bolletje fondant te vormen en deze plat te drukken.
  • Rol een stuk fondant uit tot een dunne laag en snijd twee vleugels in de gewenste vorm. Je kunt hiervoor een uitsteker gebruiken.
  • Vervolgens kun je textuur toe voegen aan de vleugels door balgereedschap of een tandenstoker te gebruiken.
  • Bevestig het lichaam van de vlinder aan het midden van de vleugels.
  • Als laatste kun je details toevoegen zoals ogen of antennes.

Stap 4: Geavanceerde technieken

Fondant modelleren kan gaan om simpele figuren, zoals vormpjes of dieren. Je kunt ook complexere ontwerpen maken of 3D-effecten toevoegen. Hieronder ga ik verder in op geavanceerde modelleringstechnieken.

Menselijke figuren

Het maken van menselijke figuren vereist veel geduld en nauwkeurigheid. Hieronder geef ik je een stappenplan voor het maken ervan.

  • 1. Lichaam vormen: Vorm het lichaam van het figuur. Rol een stuk fondant uit tot een bolletje fondant. Dit vormt de basis voor het lichaam. Voeg details toe zoals armen en benen. Bevestig deze stevig aan het lichaam. Zorg dat de verhoudingen goed zijn.
  • 2. Gezichtsuitdrukkingen: Het gezicht van een menselijk figuur is belangrijk en gedetailleerd. Gebruik kleine stukjes fondant om de ogen, neus en mond te maken. Je kunt ook experimenteren met verschillende gezichtsuitdrukkingen. Als laatste kun je ook wenkbrauwen en wimpers toevoegen.
  • 3. Handen en voeten: Het modelleren van handen en voeten is vrij complex. Begin met het vormen van de basisvorm van de hand of voet. Voeg vervolgens details toe zoals vingers, tenen en nagels. Gebruik gereedschappen zoals ball tools of tandenstokers om dit mogelijk te maken.
  • 4. Textuur en details: Breng het figuur tot leven door textuur en details toe te voegen aan de huid, het haar en de kleding. Je kunt er zelfs voor kiezen om poriën of rimpels toe te voegen, voor nog mer details. Accessoires kun je maken uit gekleurd fondant en deze kun je vervolgens plooien of knopen.

3D-objecten

Het maken van 3D-objecten met fondant biedt eindeloze mogelijkheden. Je kunt simpele vormen 3D maken of zelfs de gehele taart. Hoe je dit doet, leg ik hieronder uit.

  • 1. Planning en ontwerp: Eerst plan je het ontwerp dat je wilt maken. Denk na over de vorm, grootte en eventuele details. Maak eventueel een schets of tekening om het te visualiseren.
  • 2. Bouwen in lagen: Bouw het object laag voor laag op. Begin met de basis en voeg steeds meer details toe. Gebruik fondant om de verschillende onderdelen te vormen. Zorg er ook voor dat de lagen goed aan elkaar hechten.
  • 3. Versterking en ondersteuning: Als het een groter figuur is, dan kun je interne ondersteuning toevoegen. Dit kan gaan om tandenstokers, cocktailprikkers of zelfs ongekookte spaghetti.
  • 4. Detailwerk: Voeg details toe aan het object om het realisme te versterken. Dit kunnen texturen, reliëf, kleuraccenten en andere kenmerken zijn. Gebruik gereedschappen zoals modelleertools of schilderskwasten om dit mogelijk te maken.
  • 5. Laat drogen: Laat het object drogen voordat je het op de taart plaatst. Hiermee zorg je dat het fondant stevig wordt en zijn vorm behoudt. Het drogen kan enkele uren duren.

Gedetailleerde structuren

Het maken van complexe en gedetailleerde structuren van fondant, zoals een boeket of architecturele elementen, vereisen geduld en een oog voor detail. Hoe je dit soort figuren maakt, licht ik hieronder beknopt toe.

  • 1. Planning en voorbereiding: Als eerste raad ik je aan om te bedenken wat je precies wilt gaan maken. Daarna bedenk je wat hiervoor nodig is. Maak eventueel een tekening om het idee tot leven te brengen. Hierna kun je ook makkelijker bepalen hoeveel fondant je nodig hebt en welke kleuren je wilt gebruiken.
  • 2. Vormgeving van de basis: Je begint met het vormen van de basis van de structuur, ongeacht of dit gaat om een boekt, huis of een ander figuur. Gebruik fondant om de hoofdvormen te maken en zorg dat deze stevig zijn.
  • 3. Toevoegen van details: Daarna kan je beginnen met het toevoegen van details aan de bestaande structuur. Denk hierbij aan het toevoegen van bloemblaadjes, bladeren, ramen, deuren, strikjes en meer. 
  • 4. Fijn werk en afwerking: Je kunt kleine gereedschappen gebruiken of je kunt bijvoorbeeld schilderen of een airbrush gebruiken. Hiermee breng je het geheel nog meer tot leven. Je kunt er ook schaduwen, highlights of andere texturen mee toevoegen.
  • 5. Samenstellen van het geheel: Als alle onderdelen gemaakt zijn en genoeg details hebben, is het tijd om samen te voegen. Plaats de bloemen in het boeket of monteer je huis tot een geheel. 
  • 6. Laat drogen en uitharden: Als laatste is het aan te rade om de structuur te laten uitharden of drogen. Hiermee zorg je dat alle onderdelen stevig zijn en hun structuur behouden.

Problemen oplossen

Als je fondant figuren gaat maken, kunnen er verschillende problemen optreden. Welke problemen dit zijn en hoe het oplost, zal ik hieronder toelichten.

Plakkerigheid

Als fondant te plakkerig is of als het te lang gekneed wordt, kan het moeilijk in de gewenste vorm blijven. Dit los je op door poedersuiker te gebruiken op het werkoppervlak, de deegroller en/of je handen.

Scheuren

Als er scheuren ontstaan in het fondant of tijdens het modelleren, dan kun je eetbare lijm of fondant met water gebruiken. Je mengt stukjes fondant met een beetje water en de pasta die gevormd wordt, kun je gebruiken om scheuren te repareren. Na het dichten van scheuren, is het belangrijk om het fondant nogmaals glad te strijken.

Vervorming

Het kan gebeuren dat je fondant figuren gaan vervormen, met name als het fondant te zacht is. Dit kun je voorkomen door tylosepoeder toe te voegen. Dit verstevigt het fondant. Kneed het er goed doorheen voordat je gaat modelleren.

Kleurverandering

Ook kan het gebeuren dat fondant van kleur verandert naarmate het droogt. Dit is niet altijd het effect dat je wilt hebben. Dit minimaliseer je door het fondant goed af te dekken als je het niet gebruikt. Stel het ook zo min mogelijk bloot aan licht en lucht als je het niet gebruikt. Het is daarnaast aan te raden om hoge kwaliteit kleurstoffen te gebruiken.

Detailverlies

Gedetailleerde fondant figuren kunnen details verliezen tijdens het modelleren of het drogen. Door geleidelijk en in kleine stappen de details toe te voegen, kun je voorkomen dat ze vervagen. Maak gebruik van kleine gereedschappen, zoals fijne penselen of tandenstokers, om de details aan te brengen. 

Het maken van fondant figuren is een creatieve bezigheid die veel details, nauwkeurigheid en geduld vereist. Het kan een nieuwe wereld openen naar mogelijkheden en leuke thema taarten. In deze handleiding heb ik je meer verteld over het maken van fondant figuren. Er is besproken hoe je je voorbereid en wat je nodig hebt. Daarna ben ik verder ingegaan op basisvaardigheden en wat voor soort figuren je zoal kunt maken. Denk hierbij aan simpele figuren zoals bloemen of dieren, of complexere vormen zoals mensen. Als laatste heb ik meerdere tips gedeeld voor het werken met fondant en hoe je eventuele problemen oplost.